لاندری های صنعتی به عنوان یکی از زیرساخت های مهم در بیمارستان ها، هتل ها، کارخانجات و مراکز بزرگ خدماتی، نیازمند تجهیزات پیشرفته ای هستند تا عملکرد پایدار، بهینه و ایمن داشته باشند. در این میان، شیرآلات صنعتی نقش حیاتی در کنترل و هدایت جریان سیالات مختلف از جمله آب، بخار و مواد شوینده دارند. انتخاب صحیح نوع شیر، مکانیزم عملکرد و جنس بدنه شیر در افزایش بهره وری سیستم های لاندری بسیار تأثیرگذار است.
استفاده از شیرآلات لاندری در لاندری های صنعتی بستگی به نوع فرآیند مورد نیاز دارد که می تواند به صورت دستی یا اتوماتیک به کار گرفته شود. بنابراین نوع فرآیند و مشخصات جریان ( دما، فشار، لزجت و ) در انتخاب شیر مناسب بسیار اهمیت دارد. چرا که با توجه به این موارد قسمت های شیر مانند بدنه ، ساقه، نشیمنگاه، عملگر از نظر ساختار و متریال طراحی می شوند.
نیازمندی های خاص در لاندری صنعتی
در لاندری های صنعتی، چندین نوع سیال با ویژگی های متفاوت جریان می یابد: آب گرم، آب سرد، بخار، مواد شوینده قلیایی یا اسیدی، و گاهی هوای فشرده. بنابراین، شیرآلات مورد استفاده باید دارای ویژگی های زیر باشند:
- مقاومت بالا در برابر خوردگی
- تحمل فشار و دمای بالا
- سرعت عمل مناسب برای باز و بسته شدن
- قابلیت کنترل دقیق جریان
- امکان اتوماسیون برای بهبود بهره وری
دسته بندی شیرآلات قابل استفاده در لاندری صنعتی
۱. شیرهای دستی
- شیرهای توپی (Ball Valves): برای قطع و وصل سریع جریان.
- شیرهای پروانه ای (Butterfly Valves): مناسب برای خطوط با قطر بالا.
- شیرهای دیافراگمی: در تماس با مواد شیمیایی.
- شیرهاي دستي بر حسب نوع حرکت قطعه متحرک در داخل شیر به چهار گروه تقسیم مي شوند:
- شیرهاي انسداد محوري : در این نوع شیرها جهت حرکت قطعه متحرک موازي جهت جریان است. شیرهاي بشقابي وپیستوني از شیرهاي متداول انسداد محوري هستند.
- شیرهاي کشویي: قطعه متحرک همانند دریچه اي عمل کرده که در جهت عمود بر جریان حرکت است .شیرهاي دروازه اي از نوع شیرهاي کشویي هستند.
- شیرهاي گردان : قطعه متحرک را یک توپي یا صفحه دیسک تشکیل مي دهد که این قطعه با چرخش حول محور ساقه شیر، باعث قطع جریان مي شود. شیرهاي توپي، بشقابي و پروانه اي از شیرهاي متداول گردان هستند.
- شیرهاي بدنه انعطافي : در این نوع شیر قطعه متحرک با خم کردن بدنه انعطافي شیر باعث قطع جریان مي شود. از شیرهاي متداول این طبقه می توان شیرهاي فشردني و شیرهاي دیافراگمي را نام برد.
براي انتخاب نوع شیرهاي دستي توجه به دو عامل روش تنظیم جریان توسط قطعه متحرک دیسک و نحوه عبور جریان از درون شیر ضروري است .شیرهایي که براي قطع و وصل جریان به کار مي روند در صورت بازشدگي کامل ،افت فشار ناچیزي دارند و جریان به صورت مستقیم از درون شیر عبور مي کند. شیرهاي انسداد محوري به خاطر پر پیچ و خم بودن مسیر جریان داراي افت فشار بالایي بوده و کم تر به منظور قطع و وصل استفاده مي شوند.
۲. شیرهای با محرک
- شیر برقی (Solenoid Valve): برای کنترل جریان با فرمان PLC.
- شیر پنوماتیکی: در سیستم های هوای فشرده.
- شیر هیدرولیکی: برای سیستم های فشار بالا.
۳. شیرهای خودکار
- شیر یک طرفه: جلوگیری از برگشت جریان.
- شیرهای فشارشکن: کنترل افزایش فشار.
- شیرهای کنترل سطح: تنظیم سطح مخازن.
نکات کلیدی در انتخاب شیر برای لاندری صنعتی
- جنس بدنه: بسته به نوع سیال، استیل ضدزنگ یا پلاستیک صنعتی توصیه می شود.
- نحوه کنترل جریان: شیرهای توپی برای قطع و وصل سریع، دیافراگمی برای کنترل تدریجی.
- افت فشار: طراحی مسیر مستقیم شیر مهم است.
- کاویتاسیون: جلوگیری با طراحی مناسب دیسک و نشیمنگاه.
موقعیت های کاربرد شیرآلات در لاندری صنعتی
- 1. ورودی آب سرد و گرم: شیر پروانه ای یا توپی
- 2. تزریق مواد شوینده: شیر دیافراگمی
- 3. کنترل بخار: شیر برقی مقاوم
- 4. خروجی پساب: شیر کشویی یا چک والو
- برگشت آب گرم: شیر یک طرفه
مزایای اتوماسیون شیرآلات در لاندری
- کاهش مصرف آب و انرژی
- افزایش سرعت فرآیند
- کاهش خطای انسانی
- کنترل بهتر فشار و دبی
- اتصال به سیستم مدیریت هوشمند (BMS)
چالش های رایج و راهکارها استفاده از شیرآلات لاندری در لاندری های صنعتی
چالش | راهکار |
خوردگی سریع شیرها | استفاده از استیل یا پلی پروپیلن |
گرفتگی شیرها | نصب فیلتر و شستشوی دوره ای |
نشت در بخار | استفاده از نشیمنگاه فلزی |
قطع و وصل کند | استفاده از شیر پنوماتیکی سریع |
شیرآلات صنعتی، شریان های حیاتی لاندری های صنعتی هستند. انتخاب دقیق بر اساس شرایط کاری و استفاده از فناوری های نوین، موجب افزایش بهره وری، ایمنی و دوام سیستم های شستشو می شود.